کایفوز یا قوز پشتی چیست؟درمان ایفوز در مشهد

یکی دیگر از انحرافات ستون فقرات که از اسکولیوز مشخص تر است و به اصطلاح عامیانه قوز پشتی شناخته میشود. قوز پشتی یا به صورت شکلی ثابت و سخت دیده میشود یا به صورت یک وضعیت ضعیف و نامناسب در قسمت پشت که به آن poor posture میگویند.
بر خلاف اسکولیوزیس که هر انحراف جانبی در راستای ستون فقرات غیرطبیعی است، در کایفوز از نمای بغل طبق گفته انجمن تحقیقات اسکولیوزیس انحنایی از 20° تا 40° در نوجوانان در حال رشد وجود دارد و طبیعی است. کم و زیاد شدن این زاویه باعث ایجاد اختلال میشود.
منشأ قوز پشتی (کایفوز) ممکن است بیماری شوئرمن، ایدیوپاتیک (بدون علت)، اختلال مادرزادی، نوروفیبروماتوز، آرتروگریپوزیس و… باشد. کایفوزیس ممکن است در منطقه توراسیک (قفسه سینه)، توراکولومبار و لومبار (کمری) ظاهر شود.

کایفوز شوئرمن چیست؟

کیفوز شوئرمن یک نوع ویژه از کیفوز است که به نام دکتر شوئرمن ، یک جراح ارتوپدی اهل آلمان، نامگذاری شده است. شایع‌ترین شکل کایفوزیس است و ابتدا به عنوان یک کایفوزیس سخت ناشی از مهره های مخروطی شکل در اواخر دوران کودکی توصیف شد. بعدها پی بردند این وضعیت معمولاً با انحرافات جانبی مهره‌ها، ناهمواری‌هایی در صفحه های پایانی مهره ها و گره‌های اشمورل همراه است. کیفوز شوئرمن هنوز علت مشخصی ندارد اما محققان تاثیرگذار بودن نقش وراثت را انکار نمیکنند. کیفوز شویرمن ممکن است با علایمی مانند درد گردن، محدودیت حرکت گردن، سردرد و در موارد شدیدتر فشار بر ریشه‌های عصبی همراه با درد و احساس سوزش در بازوها یا دست‌ها همراه باشد.
درمان کیفوز شوئرمن شامل فیزیوتراپی، استفاده از داروها برای کنترل التهاب و درد، استفاده از بریس یا در موارد شدیدتر جراحی برای تصحیح انحراف مهره‌ها باشد. انتخاب بهترین راه درمان به خیلی از عوامل مثل سن، شدت انحنا، تحمل بیمار و… دارد. لذا حتما برای انتخاب بهترین مسیر درمان با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت بگیرید.

عواملی موثر در پیشرفت کیفوز (انحراف به جلو):

1 عوامل ژنتیک و ارثی
2 عوامل سنی و پیری، زیرا با پیشرفت سن، احتمال افزایش کیفوز بالا میرود
3 شرایط بیماری‌ای مانند اسکلروز متعدد، بیماری‌های التهابی، و آسیب‌های مهره‌ای
4 فعالیت‌های فیزیکی نادرست یا بارهای سنگینی که بر روی ستون فشار وارد می‌کنند
5 نابالغی عضلات پشتی و شکمی که نقش مهمی در حفظ استقامت و سلامتی ستون فقرات دارند
6بیماری‌های متابولیک نظیر اوستئوپروز که می‌توانند به ضعف استخوانی منجر شوند
7 شکل و ساختار ناهموار مهره‌ها و دیسک‌های بین مهره‌ای

درمان کیفوز (قوز) با چه روش هایی است؟

بستگی به شدت و علت آن دارد، اما راه‌های درمان شامل موارد زیر می‌شود:
1. فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی: تمرینات و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پشتی و شکمی می‌تواند به تصحیح ناهنجاری‌های ناشی از کیفوز کمک کند.
2. استفاده از بریس: بریس یا کمربند های مخصوص که توسط همکاران اورتز و پروتز ساخته میشوند با ایجاد ساپورت و پشتیبانی مهره‌ای می‌تواند به بهبود نگهداری و تصحیح قوس فیزیولوژیکی مهره‌ها کمک کند.
3. داروها: در برخی موارد، مصرف داروها برای کاهش التهاب و درد می‌تواند مفید باشد و اگر انحراف ناشی از التهاب باشد دارو بهترین ابزار برای درمان است.
5. جراحی: در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی برای تصحیح کیفوز و استقامت مهره‌ها باشد.

نکته قابل توجه: همیشه مهم است که با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید تا بهترین درمان برای شرایط خاص شما را تعیین کند.

نقش تمرین درمانی و فیزیوتراپی تخصصی در درمان کایفوز؟

تمرین درمانی یک نقش بسیار مهم در درمان کیفوز دارد. تمرینات فیزیوتراپی تخصصی اصلاحی با تمرکز به تقویت عضلات، بهبود انعطاف پذیری و بهبود قدرت و استقامت سرعت روند بهبود کایفوز را تسریع میکنند. برخی از تمرینات مفید برای کیفوز عبارتند از:

1. تمرینات تقویتی:  تمریناتی که به تقویت عضلات پشت و شکمی می‌پردازند می‌توانند بهبود پشتیبانی از ستون فقرات را فراهم کنند و به کاهش فشار بر مهره‌ها کمک کنند.
مثال:

با زانوهای خم شده، لگن را به سمت زمین بچرخانید تا کمر روی میز صاف شود. پشت را صاف نگه دارید، هر دو دست را بالای سر قرار دهید و سعی کنید دست ها را با آرنج صاف به سمت زمین بکشید. بازوها را تا حد امکان به دو طرف سر نزدیک کنید. (اجازه ندهید که پشت قوس شود) 10 تکرار و هر تکرار 20 ثانیه

2. تمرینات انعطاف پذیری کششی:  تمریناتی که به بهبود انعطافپذیری عضلات و مفاصل می‌پردازند می‌توانند به تسهیل حرکت‌های طبیعی و کاهش فشار بر مهره‌ها کمک کنند.
مثال:

روی میز بنشینید و بالش هایی در کنار باسن قرار دهید. بدن را صاف نگه دارید و شانه ها را در یک راستا خوب نگه دارید. به سمت پایین فشار دهید، آرنج ها را صاف کنید و باسن را مستقیماً از روی میز به سمت بالا ببرید. به آرامی به موقعیت شروع بازگردید. 10 تکرار

3. تمرینات تعادلی و استقامتی:  تمریناتی که به تقویت عضلات ملایم و بهبود تعادل و استقامت بدن می‌پردازند می‌توانند به پیشگیری از ایجاد انحرافات بیشتر و بهبود وضعیت کلی بدن کمک کنند
مثال:

روی چهارپایه نشسته و پشت به دیوار باشد. با کشیدن عضلات پایین شکم به سمت بالا و به داخل، کمر را روی دیوار صاف کنید. دست ها را در کنار سر قرار دهید. قسمت بالایی پشت را با کشیدن شانه به سمت عقب صاف کنید و آرنج ها را به دیوار چسباتده و بازوها را در تماس با دیوار نگه دارید.به آرامی طبق الگوی زیر حرکت کنید. 10 تکرار

دقت کنید!!!!!!!

تمرینات درمانی باید توسط یک فیزیوتراپیست ماهر و با توجه به شرایط فردی هر فرد طراحی شود. انجام تمرینات به صورت منظم و مداوم در کنار داروها و دیگر روش‌های درمانی می‌تواند به بهبود و مدیریت کیفوز کمک کند.

چند نوع کیفوز داریم؟

کیفوز ساختاری و عملکردی دو نوع مختلف از کیفوز هستند که تفاوت‌های مهمی در بین آن‌ها وجود دارد:
1. کیفوز ساختاری: در این نوع کیفوز، تغییرات فیزیکی در ستون فقرات و مهره‌ها وجود دارد که باعث فشار بر ریشه‌های عصبی می‌شود. این تغییرات می‌توانند شامل انحراف، التهاب، ترک و یا سایر نقایص ساختاری در ستون فقرات باشند.
2. کیفوز عملکردی: در این نوع کیفوز، تغییرات در عملکرد مفصل‌ها و عضلات به وجود می‌آید که می‌تواند به علایم درد و محدودیت حرکت منجر شود. به عنوان مثال، نقص در کنترل حرکت‌های مفصلی و نقص در تعادل عضلات می‌تواند علایم کیفوز عملکردی را ایجاد کند.
در هر دو نوع کیفوز، ممکن است علایم مشابهی از جمله درد، محدودیت حرکت، سردرد و فشار بر ریشه‌های عصبی وجود داشته باشد، اما علت اصلی این علایم در هر نوع کیفوز متفاوت است. برای تشخیص و درمان صحیح، تشخیص تفاوت بین کیفوز ساختاری و عملکردی بسیار حیاتی است و نیاز به مطالعه دقیق تاریخچه بیماری، انجام آزمون‌های تصویربرداری و مشاوره با پزشک تخصصی یا فیزیوتراپیست دارد.

چگونه نوع کیفوز را تشخیص دهیم؟

تشخیص نوع کیفوز معمولاً توسط پزشک ارتوپدی، نورولوژی و یا فیزیوتراپیست اصلاحی انجام می‌شود. مراحل زیر برای تشخیص دقیق بکار گرفته میشود:
1. تاریخچه دقیق: پزشک اطلاعات دقیقی از شما درباره علایم، علت بروز آن‌ها، شدت درد، محدودیت حرکت و تاریخچه پزشکی شما جمع‌آوری می‌کند.
2.معاینه بالینی: پزشک بررسی فیزیکی انجام می‌دهد و بررسی می‌کند که آیا وجود نشانه‌هایی از انحراف یا التهاب در ستون فقرات وجود دارد.
3. آزمون‌های تصویربرداری و رادیولوژی: برای تشخیص دقیق‌تر، ممکن است پزشک آزمون‌های تصویربرداری مانند اسکن ام‌آری (MRI) یا اسکن کامپیوتری (CT scan) از منطقه مورد نظر انجام دهد. این آزمون‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا تغییرات ساختاری در ستون فقرات و مهره‌ها را بررسی کند.
4. آزمون‌های عصبی: در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمون‌های عصبی مانند آزمون عصبی الکترومیوگرافی (EMG) یا آزمون هدایت عصبی (Nerve conduction study) را انجام دهد تا اثر کیفوز بر ریشه‌های عصبی را بررسی کند.

با توجه به نتایج این مراحل تشخیصی، پزشک می‌تواند تشخیص نهایی را قطعی کند و برنامه درمانی مناسب برای کیفوز ساختاری شما را تعیین کند.

کیفوز از چند سالگی شروع میشود؟

کیفوز معمولاً به طور تدریجی در افراد بالای ۵۰ سال شروع می‌شود. اما ممکن است در برخی افراد جوان‌تر نیز رخ دهد، به خصوص اگر فاکتورهای خاصی مانند آسیب ورزشی، بیماری‌های عضلانی یا عصبی، عوامل ژنتیکی یا فشار مکرر بر روی ریشه‌های عصبی وجود داشته باشد.در موارد شویرمن حتی در سنین پایین تر به وجود آمده و رشد میکند.
عادات بد نشستن و لم دادن در بچه ها نیز سبب بروز کیفوز عملکردی شده که در صورت جدی نگرفتن باعث قامت نامناسب و آسیب زا در نوجوانی میشود. از این رو، مهم است که هرگونه علایم مشکوک به کیفوز را به پزشک متخصص خود اطلاع دهید تا بررسی‌های لازم انجام شود و درمان مناسب به شما توصیه شود.

احتمال موفقیت درمان کیفوز چقدر است؟

احتمال درمان کیفوز بستگی به عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، شدت انحنا، واکنش به درمان، وضعیت عمومی بیمار و روش‌های درمانی مورد استفاده دارد. اما به طور کلی، درمان کیفوز در سنین جوانی (قبل از رشد کامل استخوانی) معمولاً بهتر پاسخ می‌دهد.

در فیزیوتراپی اصلاحی برای اسکولیوز چه اقداماتی انجام میشود؟

ما در کلینیک اسکولیوز که اولین مرکز فیزیوتراپی تخصصی اصلاح انحرافات ستون فقرات در مشهد میباشد؛ از انواع تکنیک های فیزیوتراپی نظیر منوال تراپی، موبیلیزیشن، مدالیته های الکتروتراپی جهت کاهش درد و تقویت عضلات و مهمترین رکن درمان یعنی تمرین درمانی تخصصی استفاده میکنیم تا هر آنچه برای اصلاح نیاز باشد در خدمت درمانجویان قرار بگیرد.

تفاوت کلینیک اسکولیوز با باشگاه های حرکات اصلاحی در چیست؟

عارضه های انحرافی ستون فقرات اگر در درجات پایین تشخیص داده شود میشود در باشگاه های حرکات اصلاحی توسط تمرینات کلی تقویتی اصلاح شود؛ اما وقتی درجات از حدی بالاتر رود، یا درد ایجاد شده باشد عارضه به عنوان بیماری تلقی شده و نیازمند اقدامات درمانی و نظارت توسط تیم درمان دارد. این تیم شامل پزشک متخصص، فیزیوتراپیست اصلاحی و ارتوزیست میباشد. همکاری بیمار و خانواده بیمار هم جز اساسی روند درمان است.

برای پرسش از فیزیوتراپیست کلیک کنید